Με έθιμα που αριθμούν ένα αιώνα ζωής 1922 – 2022
Η εβδομάδα των Βαΐων είναι εβδομάδα προετοιμασίας. Ασβεστώνονται τα πλακόστρωτα δρομάκια του παραδοσιακού οικισμού Μάρπησσας, βάφονται σπίτια, αυλές, πλατείες, ετοιμάζονται οι επιχειρήσεις της περιφέρειας μας για να δεχτούν τους επισκέπτες για να απολαύσουν παραδοσιακές γεύσεις του νησιού μας, την ποικιλία κρασιών της Πάρου καθώς και την Παριανή Σούμα.
Το Σαββάτο του Λαζάρου οι νοικοκυρές (γιαγιάδες & μανάδες) μαζί με παιδιά και εγγόνια, φτιάχνουν τα «Λαζαράκια» (ανθρωπόμορφα κουλούρια με σταφίδες και σουσάμι) αφιερωμένα στην Ανάσταση του Λαζάρου.
Τα παιδιά τραγουδούν τα κάλαντα της ημέρας: «Που σουν Λάζαρε και δε φαινόσουν και σε γύρευε η μάνα και η αδερφή σου.
Ήμουνα στην γη στη γη χωμένος και με τους νεκρούς νεκρούς αποθαμένος..».
Την Κυριακή των Βαΐων στην διαδρομή της λιτανείας, μικροί και μεγάλοι με τα βάγια στα χέρια τραγουδούν: «το Βαγιό – Βαγιό τρώμε ψάρι και κολιό και την άλλη Κυριακή τρώμε το παχύ αρνί με την φλάσκα το κρασί».
Η Μεγάλη Εβδομάδα γεμίζει τις ψυχές των Μαρπησσαίων με Ιερό Δέος για τα Θεία Πάθη που βιώνεται με κατάνυξη και συμμετοχή στα εκκλησιαστικά αλλά και στα Πολιτιστικά δρώμενα.
Η νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης ανήκει στον Εσταυρωμένο Χριστό, τον οποίο, οι Μαρπησσαίες όλων των γενεών δεν αφήνουν μόνο Του, ξενυχτούν, στην εκκλησία, ψέλνουν και στολίζουν τον Ιερό Επιτάφιο στον Ενοριακό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στη Μάρπησσα.
Τη Μεγάλη Παρασκευή στις 12:00 το μεσημέρι στον Ενοριακό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος γίνεται η Αποκαθήλωση με μεγάλη συμμετοχή και βαθειά κατάνυξη για τα Θεία Πάθη.
Μετά την Αποκαθήλωση δίνονται τα «Μεράσματα» (κέρασμα νηστίσιμο) για το συγχώριο των Κεκοιμημένων.
Τη Μεγάλη Παρασκευή στις 15.00 μ.μ στη Μονή Αγίου Γεωργίου Λαγκάδας Μάρπησσας , γίνεται η Αποκαθήλωση του Κυρίου στο βουνό (φυσικό τοπίο παρόμοιο του Γολγοθά) με Ψαλμούς, μυρωδιές και χρώματα της Άνοιξης.
Τη Μεγάλη Παρασκευή στις 20:30 μ.μ. εντός του Ιερού Ναού ψάλλωνται τα εγκώμια από την χορωδία κατοίκων του χωριού μας και μαζί με τον Εφημέριο και τους Ιεροψάλτες υπερβάλουν εαυτόν για να ζήσουμε το Θειο δράμα με βαθειά κατάνυξη.
Μικρά και μεγάλα κορίτσια του χωριού μας, συμμετέχουν με κατάνυξη και ντύνονται Μυροφόρες ρίχνοντας ροδοπέταλα και μύρα γύρω από τον Επιτάφιο.
Στη συνέχεια κατά μήκος της περιφοράς του Επιταφίου διαδραματίζεται το έθιμο των «Αναπαραστάσεων των Παθών του Κυρίου»
Εμπνεύστρια του Εθίμου ήταν η αείμνηστη δασκάλα του χωριού μας Βασιλεία Καφούρου – Ασωνίτη, η οποία το έτος 1922 έκανε την πρώτη Αναπαράσταση με μαθητές του τότε Δημοτικού Σχολείου της Μάρπησσας.
Όλες οι γενιές των Μαρπησσαίων από το 1922 μέχρι και σήμερα είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με το έθιμο αυτό των Αναπαραστάσεων. Όλοι έχουν λάβει μέρος υποδυόμενοι διάφορους ρόλους, πάντοτε δε με το ανάλογο θρησκευτικό δέος που αρμόζει στο γεγονός και τα δρώμενα.
Με την έξοδο του Επιταφίου από την εκκλησία μέσα στις μυρωδιές της Ανοιξιάτικης φύσης που αναδίδει η ρίγανη και το φασκόμηλο, με τα οποία είναι στρωμένοι οι δρόμοι της περιφοράς του Ιερού Επιταφίου, με τους ψαλμούς των εγκώμιων, αρχίζει ένα ταξίδι στο χρόνο και στα γεγονότα μιας άλλης εποχής των Παθών του Κυρίου.
Κατά την περιφορά του Επιταφίου περιμετρικά του χωριού μας και σε επιλεγμένες θέσεις πραγματοποιείται η αναβίωση των Αναπαραστάσεων:
Ανάσταση του Λαζάρου
Είσοδος του Κυρίου στα Ιεροσόλυμα
Μετάνοια της Μαγδαληνής
Μυστικός Δείπνος
Πόντιος Πιλάτος
Προσευχή στο Όρος των Ελαιών
Ανάβαση στο Γολγοθά
Πριν Αλέκτωρ Λαλήσει τρείς
Σταύρωση
Αποκαθήλωση
Επιτάφιος θρήνος
Στις αναπαραστάσεις λαμβάνουν μέρος περί τα 150 άτομα όλων των ηλικιών.
Ευλογημένος αισθάνεται όποιος ακολουθήσει την περιφορά του Ιερού Επιτάφιου και βιώσει το μοναδικό στον Ελλαδικό χώρο έθιμο, στο χωριό που το γέννησε και στην αυθεντική του μορφή.
Σας καλούμε να βιώσουμε όλοι μαζί τη Μεγάλη Εβδομάδα στην Μάρπησσα Πάρου και να ζήσουμε το μοναδικό αυτό έθιμο των Αναπαραστάσεων της Μεγάλης Παρασκευής που εφέτος συμπληρώνει 100 χρόνια.
Το Μεγάλο Σάββατο ώρα 07:30π.μ θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου
Ακολουθία της Αναστάσεως ώρα 23:00 στον Ιερό Ναό Μεταμόρφωσης του Σωτήρος.
Κυριακή του Πάσχα ώρα 11:30π.μ η Περιφορά Αναστάσεως του Κυρίου κατά της οποίας γίνεται η Αναπαραστάσεως από παιδία του χωριού μας.
Η «Γιορτή της Αγάπης» στο γήπεδο της Μάρπησσας έθιμο που έχει καθιερωθεί την Κυριακή του Πάσχα από το έτος 1974, φέτος δεν θα πραγματοποιηθεί λόγω του COVID-19 και των περιοριστικών μέτρων που εξακολουθούν να ισχύουν.
Τα έθιμα και τα δρώμενα της Μεγάλης Εβδομάδας στη Μάρπησσα Πάρου συνδιοργανώνονται από:
Κοινότητα Μάρπησσας
Σύλλογο Γυναικών Μάρπησσας
Αθλητικό Σύλλογο «ΑΜΕΣ ΜΑΡΠΗΣΣΑΙΚΟΣ»
Εθελοντική Ομάδα Δράσης Μάρπησσας
Κατοίκους Μάρπησσας
Με τη στήριξη του Δήμου Πάρου και της Κ.Δ.Ε.Π.Α.Π
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Πάρος: Δρομολόγια ΚΤΕΛ για την αναπαράσταση των Παθών
Πάρος: Πρόγραμμα Μ. Εβδομάδας στο Ιερό Προσκύνημα Παναγίας Εκατονταπυλιανής